جرم گیری و برساژ دندان ها – انواع روش های جرم گیری، مراحل انجام، فواید و عوارض آن همراه با فیلم

احتمالا برای شما هم تاکنون این سوال ایجاد شده باشد که جرم دندان چیست و چرا ایجاد می شود. و یا ممکن است تاکنون چندین بار خواسته باشید که برای جرم گیری به دندانپزشک مراجعه کنید اما این مسئله ذهنتان را درگیر کرده باشد: آیا جرم گیری باعث آسیب و صدمه به دندان هایم خواهد شد؟ تا آخر این مقاله با ما همراه باشید تا هر اطلاعاتی که در رابطه با جرم گیری دندان ها نیاز دارید، کسب کنید.

در این مقاله می توانید موارد زیر را مطالعه کنید:

جرم گیری و برساژ دندان ها – انواع روش های جرم گیری، مراحل انجام، فواید و عوارض آن همراه با فیلم

جرم دندان چیست و چگونه ایجاد می شود؟

جرم گیری دندان به انگلیسی  tooth scaling and root planning شناخته می شود.به طور طبیعی و در اثر خوردن و آشامیدن، روی دندان های همه ما یک لایه خمیری، نازک و شیری رنگ تشکیل می شود که بیوفیلم یا پلاک میکروبی نام دارد. این لایه حاوی باکتری هایی می باشد که مسئول ایجاد پوسیدگی دندانی هستند.

این لایه در ابتدا نرم بوده و با مسواک زدن قابل حذف می باشد و به این ترتیب مسواک زدن از ایجاد پوسیدگی جلوگیری می نماید. اما اگر مدتی (چند روز) از تشکیل این لایه بگذرد، مواد معدنی بزاق دهان در آن نفوذ و رسوب خواهند کرد و این لایه شروع به سخت شدن خواهد کرد که به این ترتیب جرم دندانی شروع به تشکیل شدن خواهد کرد.

این لایه پس از سخت شدن و تبدیل به جرم دندانی با مسواک زدن قابل حذف نمی باشد و بنابراین برای حذف جرم، نیاز به جرم گیری وجود دارد. جرم دندانی می تواند روی دندان طبیعی، دست دندان مصنوعی و بر روی دندان های شیری یا دائمی و در هر سنی، حتی زیر لثه (روی ریشه) نیز تشکیل شود.

جرم دندان چیست و چگونه ایجاد می شود؟ - پلاک دندانی و جرم دندانی

جرم گیری دندان چگونه و به چه روش هایی انجام می شود؟ این کار چه مراحلی دارد؟

جرم گیری دندانی یا اسکیلینگ (Scaling) یکی از درمان های دندانپزشکی است که باید در مطب و توسط دندانپزشک صورت بگیرد. دندانپزشک شما برای انجام جرم گیری ممکن است از یکی از روش های زیر و یا ترکیبی از دو روش استفاده کند:

روش دستی

دندانپزشک در این حالت جرم های دندانی را به روش دستی و به کمک ابزارهای مخصوص حذف می کند. در مواردی که جرم دندانی زیاد باشد معمولا این روش زمان بر و ناکافی می باشد.

روش های جرم گیری دستی دندان

روش اولتراسونیک

در این روش جرم های دندانی توسط یک دستگاه جرم گیری اولتراسونیک برداشته می شوند. این دستگاه یک سر فلزی مخصوص داشته و با ایجاد لرزش و ارتعاشات جرم های دندانی را در هم شکسته و حذف می کند. امروزه در اغلب مطب ها از این روش استفاده می شود.

روش اولتراسونیک جرم گیری دندان

روش لیزری

در این روش جدید و پیشرفته، از یک دستگاه لیزری مخصوص برای حذف جرم ها استفاده می شود.

روش لیزری جرم گیری دندان

مراحل جرم گیری

  • بی حسی سطحی (فقط در مواردی که جرم دندانی بسیار زیاد و شدید وجود دارد ممکن است بسته به نظر دندانپزشک استفاده شود.)
  • حذف جرم ها به روش دستی یا با دستگاه اولتراسونیک

مراحل جرم گیری دندان ها

  • پالیش و برساژ دندان ها به منظور صیقلی شدن و حذف برخی لکه های سطحی دندان

مراحل پالیش و برساژ دندان ها

  • اعمال مواد حساسیت زدا بر روی دندان ها (در برخی موارد و در صورت لزوم)

چطور می توانم از تشکیل جرم روی دندان هایم جلوگیری کنم؟ روشی برای جرم گیری خانگی وجود دارد؟

از آن جا که منشا تشکیل جرم، لایه نرم پلاک میکروبی روی دندان هاست، بنابراین حذف روزانه این پلاک و جلوگیری از باقی ماندن و سخت شدن آن بهترین روش برای پیشگیری از ایجاد جرم دندانی می باشد. حذف این لایه با رعایت بهداشت دهانی به طور کامل (شامل مسواک زدن حداقل دوبار در روز و هر بار برای حداقل دو دقیقه و استفاده از نخ دندان) تا حد زیادی امکان پذیر می باشد. همان طور که گفته شد در صورت گذشت مدت بیشتری از تشکیل این لایه، قابل حذف با مسواک زدن نخواهد بود.

جرم گیری دندان در خانه جرم گیری دندان به روش سنتی

عدم استفاده از هر نوع مواد مخدر، قلیان، سیگار، تنباکو و… و همچنین عدم استفاده بیش از حد از نوشیدنی هایی مثل قهوه و چای نیز می تواند در کاهش تشکیل جرم موثر باشد.

البته قابل ذکر است که نکات گفته شده به طور صد در صد از ایجاد جرم جلوگیری نمی کنند و جرم دندانی در هر فرد بسته به رژیم غذایی و ترکیبات بزاق او و… به طور طبیعی در دراز مدت ایجاد خواهد شد. اما رعایت بهداشت باعث می شود جرم دیرتر و به میزان بسیار کمتر تشکیل شود.

بنابراین ضروری است که هر فرد به صورت دوره ای، جهت چک آپ و بررسی لزوم نیاز به انجام جرم گیری به دندانپزشک خود مراجعه کند. این نکته را باید دانست که هیچ یک از روش های خانگی قادر به حذف جرم دندانی نمی باشند و برای این کار نیاز به ابزارها و دستگاه مخصوص و در نتیجه نیاز به مراجعه به دندانپزشک وجود دارد.

جرم گیری دندان ها چه فوایدی دارد و هرچند وقت یک بار باید انجام شود؟

جرم دندانی نه تنها باعث زردی و ظاهر نازیبای دندان ها می شود بلکه موجب بوی بد دهان، ایجاد پوسیدگی های دندانی، التهاب و بیماری های لثه و در صورت باقی ماندن به مدت طولانی باعث تحلیل لثه و استخوان اطراف دندان ها، لقی دندان ها و… خواهد شد. با انجام جرم گیری در مواقع لزوم، می توان از بروز این موارد جلوگیری نمود.

جرم گیری دندان ها چه فوایدی دارد و هرچند وقت یک بار باید انجام شود؟​

درمان جرم گیری برای هر فرد به صورت دوره ای و بسته به میزان تشکیل جرم در او، و در مواقعی که دندانپزشک تشخیص دهد نیاز به این کار وجود دارد، باید انجام شود. هرچه رعایت بهداشت از سمت شما بیشتر باشد، نیاز به جرم گیری کمتر و انجام آن توسط دندانپزشک آسان تر خواهد بود. از انجام جرم گیری های مکرر بدون مشورت با دندانپزشک خود در رابطه با ضرورت آن، بپرهیزید.

هزینه جرم گیری چقدر است؟

تعرفه این درمان در سال 1400 از طرف سازمان نظام پزشکی به قرار زیر تعیین شده است:

جرم گیری دندان قیمت جرم گیری دندان 1400 و 1401

برای اطلاع دقیق از هزینه جرم گیری دندان ها، باید با کلینیک یا مطب دندانپزشکی خود تماس بگیرید. این نکته را هم در نظر داشته باشید که اگر جرم دندان های شما سنگین و زیاد باشد و دچار خونریزی لثه باشید، احتمالا نیاز خواهد بود تا دندانپزشکتان بیشتر از یک جلسه دندان های شما را جرم گیری کند. از آن جایی که جرم گیری دارای کاربرد درمانی بوده و درمان زیبایی محسوب نمی شود، اکثر بیمه های درمانی هزینه آن را تا حدودی پوشش می دهند. برای اطلاعات کامل تر در این زمینه، باید از مسئول بیمه درمانی خود در این رابطه سوال کنید.

آیا درمان جرم گیری درد دارد؟ جرم گیری باعث آسیب، ضعیف شدن و یا از بین رفتن مینای دندان ها می شود؟

این درمان تقریبا بدون درد و در اکثر موارد بدون نیاز به بی حسی می باشد. صرفا در صورتی که نیاز به جرم گیری های سنگین و یا زیرلثه ای باشد، ممکن است بسته به نظر دندانپزشک انجام بی حسی نیاز باشد.

در طی یک درمان جرم گیری اصولی، بافت مینای دندان به هیچ عنوان برداشته و حذف نمی شود. جرم گیری نه تنها سبب آسیب و تضعیف دندان ها نمی شود بلکه با حذف جرم ها به رفع التهاب لثه و التیام بافت ها و در نتیجه مستحکم تر شدن دندان ها کمک بسیاری می کند.

آناتومی جرم گیری دندان - روش های جرم گیری دندان
آناتومی جرم گیری دندان - روش های جرم گیری دندان

جرم گیری چه عوارضی دارد و چرا بعد از این کار دندان ها حساس می شوند؟

بعد از انجام درمان جرم گیری، ممکن است مقداری حساسیت دندانی ایجاد شود که کاملا طبیعی بوده و دلیلی برای نگرانی نیست. این حساس شدن دندان ها در مقابل سرما، گرما و… به این دلیل است که طی جرم گیری، لایه ای از جرم که برای مدت زیادی روی دندان ها بوده است و مانند یک عایق حرارتی عمل می کرده است، برداشته می شود.

اما باقی ماندن این لایه همان طور که گفته شد نه تنها مفید نیست بلکه بیماری های لثه را به دنبال خواهد داشت. حساسیت دندان ها پس از جرم گیری کاملا موقتی است و پس از چند روز برطرف خواهد شد. می توان از برخی دهانشویه ها (طبق تجویز دندانپزشک) برای بهبود سریع تر این وضعیت استفاده نمود.

آیا می توان ایمپلنت های دندانی را نیز جرم گیری کرد؟ جرم گیری در کودکان نیز انجام می شود؟

جرم دندانی می تواند بر روی دندان های شیری و یا دندان های دائمی کودکان نیز تشکیل شود، بنابراین اگر دندانپزشک تشخیص دهد که دندان های کودک شما نیاز به جرم گیری دارد باید این کار انجام شود.

در رابطه با ایمپلنت های دندانی باید گفت که ایمپلنت نیز مانند دندان طبیعی و حتی بیشتر، نیاز به مراقبت و رعایت دقیق بهداشت دارد. بنابراین اگر ایمپلنت دندانی دارید باید برای جلوگیری از بروز بیماری های التهابی لثه و عفونت‌هایی که‌ باعث لق شدن ایمپلنت می گردند، بهداشت دهانی خود را به طور کامل رعایت کرده و به صورت دوره ای برای چکاپ و معاینه و اطمینان از این ‌که اطراف آن ها به شکل صحیح تمیز شده و عاری از جرم باشد، ‌به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

البته برای جرم گیری اطراف ایمپلنت از دستگاه اولتراسونیک استفاده نمی شود زیرا سر فلزی آن می تواند خراش هایی بر روی سطح ایمپلنت ایجاد کند. بنابراین برای این کار دندانپزشک شما از سرهای مخصوص برای جرم گیری ایمپلنت استفاده خواهد کرد.

آیا می توان ایمپلنت های دندانی را نیز جرم گیری کرد؟ جرم گیری در کودکان نیز انجام می شود؟

بسته آموزشی دستیار دندانپزشک

دوره دستیار دندانپزشکی  شامل آشنایی کامل با حرفه ی دستیار دندانپزشک و وظایف دستیار دندانپزشک، آموزش مراحل و روند و ابزارهای مورد نیاز در درمان های رایج دندانپزشکی، آشنایی با نحوه پذیرش بیماران و اطلاعات مربوط به تشکیل پرونده برای بیماران، آموزش انواع رادیوگرافی های دندانی، کاربرد و تهیه ی آن ها، آشنایی با بیش از 60 نوع ابزارو وسیله و همچنین کلیه تجهیزات موجود در مطب دندانپزشکی و نحوه کار با آن ها، آشنایی با انواع مواد مورد استفاده در دندانپزشکی و نحوه صحیح تهیه آن ها و… می باشد.

برای دریافت این آموزش ها می توانید بر روی تصویر زیر کلیک و وارد صفحه این دوره شوید.

آموزش دوره دستیار دندانپزشکی